2,4 miljoen nu nodig zodat de podiumkunstfestivals er morgen nog zijn

Moedig besluit gevraagd van Tweede Kamer

De gezamenlijke (40!) Nederlandse podiumkunstfestivals verzoeken de Tweede Kamer om 2,4 miljoen euro extra vrij te maken voor podiumkunstfestivals en om dit budget onder te brengen bij het Fonds Podiumkunsten. Daarnaast dringen de podiumkunstfestivals er bij de Tweede Kamer op aan om te kiezen voor samenhang voor de podiumkunstfestivalsector als geheel.

In de komende anderhalve week besluit de Tweede Kamer over de verdeling van de landelijke cultuurgelden voor de periode 2017 – 2020. Zowel de Raad voor Cultuur als Minister Bussemaker erkenden eerder dit jaar het grote belang en de hoge kwaliteit van de Nederlandse podiumkunstfestivals. Beide gaven daarbij tevens aan dat meer budget in de komende vier jaar broodnodig is. Nu duidelijk begint te worden wat er na vele maanden aan gesprekken, lobby en geld schuiven over blijft voor de podiumkunstfestivals (theater, dans, muziek en vele nieuwe vormen, 90% van het festivalaanbod in Nederland), dan is het collectieve resultaat teleurstellend te noemen. De gezamenlijke podiumkunstfestivals doen dan ook een dringend beroep op de Tweede Kamer om de volgende twee punten alsnog mee te nemen in de beraadslaging:

1. Maak 2,4 miljoen euro extra vrij voor podiumkunstfestivals en breng dit budget onder bij het Fonds Podiumkunsten.  Na het aannemen van de eerdere moties worden er uit de extra festivalmiddelen een drietal podiumkunstfestivals geholpen, voor de grote groep podiumkunstfestivals gebeurt er vrijwel niets, terwijl er wel een jeugdtheatergezelschap voor 5 ton uit het extra festivalgeld gefinancierd wordt. Dit leidt in de komende vier jaar tot grote problemen voor de kwaliteits-podiumkunstfestivals overal in het land. De lacune in het landelijke cultuurbeleid aangaande podiumkunstfestivals, die door de Raad voor Cultuur terecht werd benoemd, blijft bestaan en leidt onherroepelijk tot het einde van een aantal smaakmakende podiumkunstfestivals. Het nu niet kiezen voor podiumkunstfestivals laat in de komende jaren diepe sporen achter in lokale en nationale culturele infrastructuren.

2. Kies voor samenhang
De podiumkunstfestivals achten het Fonds Podiumkunsten en de Raad voor Cultuur goed in staat onderbouwde, inhoudelijke afwegingen te maken wat betreft subsidiëring van instellingen en/of het invullen van functies binnen de culturele basisinfrastructuur. Er zijn een aantal reparaties gedaan, maar verdere moties die vanuit de Tweede Kamer pleiten vóór individuele podiumkunstfestivals doorkruisen deze methodiek en werken verstorend voor de samenhang in de podiumkunstfestivalsector. Wij pleiten ervoor nu geen nieuwe individuele ondersteuningsmoties meer in te dienen. Kies voor samenhang.

De podiumkunstfestivals hopen dat de Tweede Kamer een verstandig besluit wil nemen om deze beeldbepalende, richtinggevende maar financieel ondergewaardeerde sector alsnog overeind te houden, zoals eens de bedoeling was. Het gat tussen de BIS waar 4 miljoen beschikbaar is voor 4 podiumkunstfestivals en het Fonds Podiumkunsten waar 2,1 miljoen euro te verdelen is onder een grote groep kwaliteitsfestivals op het terrein van dans, theater en muziek door heel Nederland is ook na de laatste BIS-reparaties nog veel te groot. De door de minister, de raad van cultuur en de kamer gewenste makelaars functie van festivals tussen innovatief kwaliteitsaanbod en publiek kan alleen vervuld worden als er nu gekozen wordt voor de podiumkunstfestivalsector als geheel, en dus door 2,4 miljoen euro extra toe te voegen aan het Fonds Podiumkunsten.
———————————————————————-

Amsterdam, 19 november 2015

Wat voorafging

2013: Van de 6 podiumkunstfestivalplekken in de BIS blijft er 1 over met €3,2 miljoen euro, de overige worden – zonder meenemen van budget- doorverwezen naar het FPK waar het aantal aanvragers oploopt en het gelijk gebleven budget van 2,1 miljoen met een maximaal plafond van €250.000 per festival wordt verdeeld. Het resultaat is dat in 2013 van de 30 structureel landelijke ondersteunde podiumkunstfestivals 18 podiumkunstfestivals hun gehele landelijke subsidie verliezen, de 12 resterende podiumkunstfestivals krijgen kortingen tot 70% op hun subsidiebudget te verwerken. Het werkt door in het hele bestel; voor kleinere of nieuwe podiumkunstfestivals wordt de ruimte zeer beperkt. Anno 2015 staat veel podiumkunstfestivals het water aan de lippen. Financiële ruimte is dringend noodzakelijk.

Februari 2015: De Verenigde Podiumkunstfestivals sturen een manifest aan Minister Bussemaker, Raad voor Cultuur en Fonds Podiumkunsten. In dit manifest wordt onder meer gevraagd om erkenning van de unieke functie van podiumkunstfestivals en een betere honorering. Zowel de Raad voor Cultuur als Minister Bussemaker steunen de oproep van de podiumkunstfestivals. Hiermee wordt de vraag om erkenning van de positie van de podiumkunstfestivals positief beantwoord.

April 2015: De Raad voor Cultuur roept de minister op de podiumkunstfestivals beter te verankeren in het rijks- en lokale cultuurbeleid en meent dat een extra financiële impuls noodzakelijk is. Zij stelt voor bij de verdeling van subsidies bij de fondsen meer ruimte te geven aan podiumkunstfestivals en instellingen die experimenteren met nieuwe vormen van presentatie ten behoeve van publieksbereik.

Juni 2015: Minister Bussemaker stelt in haar uitgangspuntennotitie – in navolging van de Raad voor Cultuur – dat podiumkunstfestivals van belang zijn voor talentontwikkeling en de ontwikkeling van nieuwe publieksgroepen op zowel lokaal als (inter)nationaal niveau. Zij stelt voor podiumkunstfestivals in alle disciplines via de cultuurfondsen € 2,6 miljoen extra beschikbaar.

November 2015: Na verdeling over de verschillende fondsen en de uitwerking van de moties die de Tweede Kamer op 27 oktober 2015 aannam, is duidelijk dat slechts € 180.000 resteert als impuls voor de grote groep podiumkunstfestivals via het Fonds Podiumkunsten (FPK). Er is geschoven met geld, er zijn een paar individuele podiumkunstfestivals geholpen en het meest vreemde: er is een jeugdtheatergezelschap bekostigd uit festivalgeld. De werkelijke nood is niet gelenigd.

Voor alle helderheid willen we benadrukken dat de podiumkunstfestivals niet alleen een zeer groot bereik hebben, maar ook de volle breedte van de podiumkunsten vertegenwoordigen. Van opera en muziektheater tot moderne dans en oude muziek, van jazz en pop, circus en jeugdtheater tot locatievoorstellingen, van toneel en klassieke muziek tot experimentele technologie en alles daartussenin. De podiumkunstfestivals zijn gevestigd in heel Nederland en trekken een breed publiek uit alle landsdelen en van ver daarbuiten.

Ook wijzen we er graag op dat de omzet van de podiumkunstfestivals, hun spin off en hun impact op de lokale leefomgeving én op de lokale economie vele malen groter is dan de financiering vanuit de rijksoverheid. Let wel: 90% van de festivals in Nederland zijn podiumkunstfestivals. Onze hoop en verwachting was dat de extra middelen voor podiumkunstfestivals daar ook besteed zouden worden, zeker gezien de extreem harde bezuinigingen in 2013 op de podiumkunstfestivals van BIS tot FPK.

Begin november 2015 deden wij de volgende oproep:
Dit gezegd hebbend, resteert de feitelijke constatering dat waar € 2.600.000 nodig is, € 180.000 volstrekt onvoldoende is om ook maar iets extra te kunnen doen. De podiumkunstfestivals vrezen, na alle waardering en inzet vanuit alle geledingen, voor het overgrote deel alsnog met lege handen te staan. Het belang dat artistiek, maatschappelijk en ook in publieksbereik, talentontwikkeling en innovatie aan de podiumkunstfestivals wordt toegekend, wordt niet zichtbaar in de huidige besluitencijfers. Het thans resterende bedrag zorgt niet voor versterking of artistieke groei van de podiumkunstfestivals. Vele podiumkunstfestivals blijven hangen aan het draadje waaraan ze al sinds 2013 hangen.

Wij vragen u daarom met klem om de daad bij het woord te voegen en verzoeken de Tweede Kamer als volgt:

– Naast de huidige reparaties in de BIS een extra bedrag van € 2,4 miljoen euro vrij te maken en dit toe te voegen aan het budget van het Fonds Podiumkunsten ten behoeve van de podiumkunstfestivals.

We hopen op uw welwillend oor voor onze noodkreet.

Verenigde Nederlandse Podiumkunstfestivals:

Theaterfestival Boulevard

Noorderzon

Nederlands Theaterfestival

Nederlandse Dansdagen

Grachtenfestival Amsterdam

November Music 

Spring

Julidans

Eurosonic Noorderslag

Circo Circolo

Holland Festival

Incubate

Internationaal buitentheaterfestival

Deventer op stelten

ITs festival

Jonge Harten

Motel Mozaïque

Operadagen Rotterdam

Over het IJ festival

Reuring

Zeeland Nazomerfestival

Gaudeamus Muziekweek

Oerol

Festival Cement

Festival Oude Muziek

Parade

Karavaan

Oranjewoud Festival

Holland Dance

Le Guess Who

Tweetakt

Amsterdams Kleinkunst Festival

Cultura Nova

Dancing on the Edge

Music Meeting

Strp Festival

Into the great wide open

Tromp

Musica Sacra Maastricht